Έξι χώρες καταθέτουν υποψηφιότητα για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970, καμία απο αυτές δεν ήταν απο την Ευρώπη. Αργεντινή, Αυστραλία, Κολομβία, Ιαπωνία, Μεξικό και Περού είναι οι υποψήφιες, αλλά στην πορεία Αυστραλία, Κολομβία, Ιαπωνία και Περού αποσύρονται.
75 χώρες διεκδικούν ένα εισιτήριο, Μεξικό και Αγγλία προκρίνονται απευθείας ως διοργανώτρια και κάτοχος, ενώ για πρώτη φορά χώρα απο την Αφρική το Μαρόκο και απο την Ασία το Ισραήλ θα λάβουν μέρος σε τελική φάση.
Το Ισραήλ θα δώσει αγώνες μπαράζ κόντρα στην Αυστραλία και με νίκη 1-0 και ισοπαλία 1-1 θα πάρει την πρόκριση, ενώ θα αγωνιστεί για πρώτη φορά σε τελική φάση και το Έλ Σαλβαδόρ. Το οποίο μαζί με την Ονδούρα πρωταγωνίστησαν στον περίφημο "πόλεμο των 100 ωρών".
Οι δύο χώρες είχαν πολιτικές διαφορές και σε αυτό το πλαίσιο μπήκε και το ποδόσφαιρο. Οι δύο αγώνες σε Τεγκουτσικάλπα και Σαν Σαλβαδόρ έληξαν με νίκες των γηπεδούχων, όπερ σήμαινε ότι τα πάντα θα κρίνονταν σε τρίτο παιχνίδι.
Και απο τις δύο πλευρές ο τύπος κάνει το δικό του παιχνίδι κάνοντας λόγο οι μεν του Έλ Σαλβαδόρ για προπηλακισμούς ντόπιων και αστυνομικών προς τους μετανάστες, οι δε της Ονδούρας, για λεηλασίες των γηγενών προς τους υπηκόους της.
Στις 26 Ιουνίου του 1969 στο Μέξικο Σίτι το Έλ Σαλβαδόρ επικρατεί στην παράταση με 3-2, προκρίνεται αλλά η κατάσταση αντί να εξομαλύνεται χειροτερεύει. Στις 14 Ιουλίου στρατεύματα του Έλ Σαλβαδόρ θα εισβάλλουν στην Ονδούρα, μέχρι τις 18 Ιουλίου θα χαθούν περισσότερα απο 3.000 άτομα και στις 20 θα υπάρξει επίσημη παύση πυρός.
Πορτογαλία, Ουγγαρία η οποία αποκλείστηκε απο την Τσεχοσλοβακία σε μπαράζ, Γαλλία, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, Σκωτία, Πολωνία, Αργεντινή και Χιλή θα απουσιάσουν. Είναι η πρώτη διοργάνωση στην οποία η τηλεόραση θα παίξει σημαντικό ρόλο αφού για χάρη της θα διεξαχθούν παιχνίδια το μεσημέρι παρά την ζέστη και το υψόμετρο.
Επίσης είχαμε δύο σημαντικές καινοτομίες, η πρώτη ήταν η δυνατότητα δύο αλλαγών, στο παιχνίδι της πρεμιέρας ανάμεσα στο Μεξικό και την Σοβιετική Ένωση γράφτηκε ιστορία, στο 46' όταν ο Πούζατς αντικατέστησε τον Σερεμπριάνικοφ, ενώ είχαμε και την εισαγωγή της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας όπου όλως παραδόξως δεν είχαμε καμία αποβολή.
Μέξικο Σίτι, Γκουανταλαχάρα, Πουέμπλα, Τολούκα και Λεόν υποδέχτηκαν απο τις 31 Μαΐου απο τις 21 Ιουνίου τις 16 ομάδες σε μια διοργάνωση που θεωρήθηκε απο πολλούς ως η κορυφαία όλων των εποχών με 95 τέρματα να επιτυγχάνονται και 3 τέρματα μέσο όρο.
Στον 1ο όμιλο Μεξικό και Σοβιετική Ένωση προκρίθηκαν, στον 2ο όμιλο Ιταλία και Ουρουγουάη, στον 3ο είχαμε την συνάντηση της Βραζιλίας με την Αγγλία των δύο τελευταίων Παγκόσμιων Πρωταθλητριών.
Η "σελεσάο" θα κερδίσει με το γκολ του Ζαιρζίνιο στο 59', όμως η συγκεκριμένη συνάντηση θα μείνει στην ιστορία για την χαρακτηριζόμενη ως η "απόκρουση του αιώνα" του Γκόρντον Μπάνκς στην καρφωτή κεφαλιά του Πελέ. Και οι δύο πήραν την πρόκριση για την επόμενη φάση.
Τέλος στον 4ο όμιλο Δυτική Γερμανία και Περού συμπλήρωσαν το πάζλ της προημιτελικής φάσης. Εκεί όπου η Ουρουγουάη επικράτησε της Σοβιετικής Ένωσης με 1-0 στην παράταση χάρις στο γκολ του Εσπάραγκο στο 117', ενώ η Ιταλία δεν είχε πρόβλημα απέναντι στο Μεξικό με 4-1.
Η Βραζιλία επικράτησε με 4-2 του Περού και το τελευταίο ζευγάρι έφερνε αναμνήσεις απο το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 Αγγλία εναντίον Δυτικής Γερμανίας. Μιούλερι στο 31΄' και Πίτερς στο 49' βάζουν μπροστά τα "λιοντάρια" με 2-0.
Όμως Μπεκενμπάουερ στο 68' και Ζέελερ στο 82' φέρνουν το παιχνίδι στα ίσια οδηγώντας το στην παράταση. Εκεί ο Μίλερ στο 108' θα εκμεταλλευτεί το λάθος του Μπονέτι που αντικατέστησε τον Μπάνκς που υπέστη τροφική δηλητηρίαση, θα "γράψει" το τελικό 3-2, προσφέροντας "γλυκιά εκδίκηση" στους συμπατριώτες του για τον χαμένο τελικό του 1966.
Βραζιλία και Ουρουγουάη ξανασυναντήθηκαν σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου μετά το 1950, με την "σελέστε" να ανοίγει το σκόρ στο 19' με τον Κουμπίγια, αλλά οι Κλοντοάλντο στο 44', Ζαιρζίνιο στο 76' και Ριβελίνο στο 89' διαμόρφωσαν το τελικό 3-1 και "έστειλαν" την Βραζιλία στον τρίτο της τελικό στις τελευταίες τέσσερις διοργανώσεις.
"Κλού" του αγώνα δεν ήταν άλλο απο την έμπνευση του Πελέ στην μπαλιά του Ζαιρζίνιο αφήνοντας την μπάλα να περάσει απο το σώμα του, ξεγελώντας τον Μαζούρκεβιτς. Με αυτόν τον τρόπο η μπάλα έφυγε απο την δεξιά πλευρά του Ουρουγουανού τερματοφύλακα, ενώ το "μαύρο διαμάντι" απο την αριστερή. Όμως το σώμα του δεν ήταν τοποθετημένο σωστά και έτσι όταν δοκίμασε να πλασάρει στην κενή εστία, το πλασέ του έφυγε λίγο άουτ.
Ο άλλος ημιτελικός ανάμεσα στην Γερμανία και την Ιταλία χαρακτηρίστηκε ως το "παιχνίδι του αιώνα" και μάλιστα έξω απο το "Αζτέκα", υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στο συγκεκριμένο παιχνίδι. Μόλις στο 8' ο Μπονινσένια άνοιξε το σκόρ και ενώ όλα έδειχναν ότι αυτό το σκόρ θα έμενε μέχρι το τέλος ήρθε στο 90' ο Σνέλιγκερ για να ισοφαρίσει και να στείλει το παιχνίδι στην παράταση.
Στο 94' ο Μίλερ έκανε το 1-2, αλλά στο 98' ο Μπούρνιτς και στο 104' ο Ρίβα ανέτρεψαν την κατάσταση κάνοντας. Η "νάτσιοναλ μάντσαφτ" η οποία ουσιαστικά έπαιζε με δέκα παίκτες αφού ο Μπεκενμπάουερ είχε υποστεί εξάρθρωση ώμου και είχαν ήδη γίνει οι δύο αλλαγές ισοφάρισε στο 110' με τον επιθετικό της Μπάγερν, αλλά ένα λεπτό αργότερα ο Ριβέρα απο το ύψος του πέναλντι διαμόρφωνε το τελικό 4-3.
Στον μικρό τελικό η Δυτική Γερμανία επικράτησε με 1-0 της Ουρουγουάης με το τέρμα του Όβερατ στο 26'. Στο "Αζτέκα" του Μέξικο Σίτι παρουσία 107.412 θεατών Βραζιλία και Ιταλία επιζητούσαν τον τρίτο τίτλο της ιστορίας της, με τον νικητή να κρατάει για πάντα το τρόπαιο "Ζίλ Ριμέ" στην τροπαιοθήκη του.
Στο 18' ο Πελέ άνοιξε το σκόρ, αλλά στο 37' ο Μπονινσένια ισοφάρισε σε 1-1. Σε εκείνο το σημείο ανέλαβαν δράση οι Ζέρσον και Ζαιρζίνιο οι οποίοι στο 66' και στο 71' έκαναν το 3-1 "καθαρίζοντας" την υπόθεση νίκη.
Στο 86' ήρθε και το "κερασάκι στην τούρτα" όταν μετά απο συνδυασμό εννιά ποδοσφαιριστών, η μπάλα φτάνει στον Πελέ, ο οποίος χωρίς να βλέπει πάσαρε στον εφορμούντα Κάρλος Αλμπέρτο που με δυνατό σουτ "έγραψε" το τελικό 4-1. Όταν τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι πως κατάλαβε ότι ακολουθούσε ο Κάρλος Αλμπέρτο ανέφερε χαρακτηριστικά: "δεν τον είδα αλλά τον άκουσα".
Ο Μάριο Ζάγκαλο ο οποίος ανέλαβε δύο μήνες πριν την έναρξη του τουρνουά και κατόρθωσε να παρουσίασει μια ενδεκάδα στην οποία συνυπήρχαν πέντε "δεκάρια"(Ζέρσον,Τοστάο,Ζαιρζίνιο,Ριβελίνο και Πελέ), έγινε ο πρώτος που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο ως πάικτης και ως προπονητής.
Πρώτος σκόρερ ο Δυτικογερμανός Γκέρντ Μίλερ με 10 τέρματα, καλύτερος παίκτης του τουρνουά ο Βραζιλιάνος Πελέ, καλύτερος νέος παίκτης ο Περουβιανός Τεόφιλο Κουμπίγιας, ενώ το βραβείο Fair Play που για πρώτη φορά θεσπίστηκε απονεμήθηκε στο Περού.
Την καλύτερη ενδεκάδα αποτελούσαν οι Λαντισλάο Μαζούρκεβιτς(Ουρουγουάη), Κάρλος Αλμπέρτο(Βραζιλία), Ατίλιο Αντσέτα(Ουρουγουάη), Φράντς Μπεκενμπάουερ(Δυτική Γερμανία), Τζιάκιντο Φακέτι(Ιταλία), Ζέρσον(Βραζιλία), Ριβελίνο(Βραζιλία), Μπόμπι Τσάρλτον(Αγγλία), Πελέ(Βραζιλία), Γκέρντ Μίλερ(Δυτική Γερμανία) και Ζαιρζίνιο(Βραζιλία).
Τέλος στον 4ο όμιλο Δυτική Γερμανία και Περού συμπλήρωσαν το πάζλ της προημιτελικής φάσης. Εκεί όπου η Ουρουγουάη επικράτησε της Σοβιετικής Ένωσης με 1-0 στην παράταση χάρις στο γκολ του Εσπάραγκο στο 117', ενώ η Ιταλία δεν είχε πρόβλημα απέναντι στο Μεξικό με 4-1.
Η Βραζιλία επικράτησε με 4-2 του Περού και το τελευταίο ζευγάρι έφερνε αναμνήσεις απο το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 Αγγλία εναντίον Δυτικής Γερμανίας. Μιούλερι στο 31΄' και Πίτερς στο 49' βάζουν μπροστά τα "λιοντάρια" με 2-0.
Όμως Μπεκενμπάουερ στο 68' και Ζέελερ στο 82' φέρνουν το παιχνίδι στα ίσια οδηγώντας το στην παράταση. Εκεί ο Μίλερ στο 108' θα εκμεταλλευτεί το λάθος του Μπονέτι που αντικατέστησε τον Μπάνκς που υπέστη τροφική δηλητηρίαση, θα "γράψει" το τελικό 3-2, προσφέροντας "γλυκιά εκδίκηση" στους συμπατριώτες του για τον χαμένο τελικό του 1966.
Βραζιλία και Ουρουγουάη ξανασυναντήθηκαν σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου μετά το 1950, με την "σελέστε" να ανοίγει το σκόρ στο 19' με τον Κουμπίγια, αλλά οι Κλοντοάλντο στο 44', Ζαιρζίνιο στο 76' και Ριβελίνο στο 89' διαμόρφωσαν το τελικό 3-1 και "έστειλαν" την Βραζιλία στον τρίτο της τελικό στις τελευταίες τέσσερις διοργανώσεις.
"Κλού" του αγώνα δεν ήταν άλλο απο την έμπνευση του Πελέ στην μπαλιά του Ζαιρζίνιο αφήνοντας την μπάλα να περάσει απο το σώμα του, ξεγελώντας τον Μαζούρκεβιτς. Με αυτόν τον τρόπο η μπάλα έφυγε απο την δεξιά πλευρά του Ουρουγουανού τερματοφύλακα, ενώ το "μαύρο διαμάντι" απο την αριστερή. Όμως το σώμα του δεν ήταν τοποθετημένο σωστά και έτσι όταν δοκίμασε να πλασάρει στην κενή εστία, το πλασέ του έφυγε λίγο άουτ.
Ο άλλος ημιτελικός ανάμεσα στην Γερμανία και την Ιταλία χαρακτηρίστηκε ως το "παιχνίδι του αιώνα" και μάλιστα έξω απο το "Αζτέκα", υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στο συγκεκριμένο παιχνίδι. Μόλις στο 8' ο Μπονινσένια άνοιξε το σκόρ και ενώ όλα έδειχναν ότι αυτό το σκόρ θα έμενε μέχρι το τέλος ήρθε στο 90' ο Σνέλιγκερ για να ισοφαρίσει και να στείλει το παιχνίδι στην παράταση.
Στο 94' ο Μίλερ έκανε το 1-2, αλλά στο 98' ο Μπούρνιτς και στο 104' ο Ρίβα ανέτρεψαν την κατάσταση κάνοντας. Η "νάτσιοναλ μάντσαφτ" η οποία ουσιαστικά έπαιζε με δέκα παίκτες αφού ο Μπεκενμπάουερ είχε υποστεί εξάρθρωση ώμου και είχαν ήδη γίνει οι δύο αλλαγές ισοφάρισε στο 110' με τον επιθετικό της Μπάγερν, αλλά ένα λεπτό αργότερα ο Ριβέρα απο το ύψος του πέναλντι διαμόρφωνε το τελικό 4-3.
Στον μικρό τελικό η Δυτική Γερμανία επικράτησε με 1-0 της Ουρουγουάης με το τέρμα του Όβερατ στο 26'. Στο "Αζτέκα" του Μέξικο Σίτι παρουσία 107.412 θεατών Βραζιλία και Ιταλία επιζητούσαν τον τρίτο τίτλο της ιστορίας της, με τον νικητή να κρατάει για πάντα το τρόπαιο "Ζίλ Ριμέ" στην τροπαιοθήκη του.
Στο 18' ο Πελέ άνοιξε το σκόρ, αλλά στο 37' ο Μπονινσένια ισοφάρισε σε 1-1. Σε εκείνο το σημείο ανέλαβαν δράση οι Ζέρσον και Ζαιρζίνιο οι οποίοι στο 66' και στο 71' έκαναν το 3-1 "καθαρίζοντας" την υπόθεση νίκη.
Στο 86' ήρθε και το "κερασάκι στην τούρτα" όταν μετά απο συνδυασμό εννιά ποδοσφαιριστών, η μπάλα φτάνει στον Πελέ, ο οποίος χωρίς να βλέπει πάσαρε στον εφορμούντα Κάρλος Αλμπέρτο που με δυνατό σουτ "έγραψε" το τελικό 4-1. Όταν τον ρώτησαν οι δημοσιογράφοι πως κατάλαβε ότι ακολουθούσε ο Κάρλος Αλμπέρτο ανέφερε χαρακτηριστικά: "δεν τον είδα αλλά τον άκουσα".
Ο Μάριο Ζάγκαλο ο οποίος ανέλαβε δύο μήνες πριν την έναρξη του τουρνουά και κατόρθωσε να παρουσίασει μια ενδεκάδα στην οποία συνυπήρχαν πέντε "δεκάρια"(Ζέρσον,Τοστάο,Ζαιρζίνιο,Ριβελίνο και Πελέ), έγινε ο πρώτος που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο ως πάικτης και ως προπονητής.
Πρώτος σκόρερ ο Δυτικογερμανός Γκέρντ Μίλερ με 10 τέρματα, καλύτερος παίκτης του τουρνουά ο Βραζιλιάνος Πελέ, καλύτερος νέος παίκτης ο Περουβιανός Τεόφιλο Κουμπίγιας, ενώ το βραβείο Fair Play που για πρώτη φορά θεσπίστηκε απονεμήθηκε στο Περού.
Την καλύτερη ενδεκάδα αποτελούσαν οι Λαντισλάο Μαζούρκεβιτς(Ουρουγουάη), Κάρλος Αλμπέρτο(Βραζιλία), Ατίλιο Αντσέτα(Ουρουγουάη), Φράντς Μπεκενμπάουερ(Δυτική Γερμανία), Τζιάκιντο Φακέτι(Ιταλία), Ζέρσον(Βραζιλία), Ριβελίνο(Βραζιλία), Μπόμπι Τσάρλτον(Αγγλία), Πελέ(Βραζιλία), Γκέρντ Μίλερ(Δυτική Γερμανία) και Ζαιρζίνιο(Βραζιλία).
