Βάσκο Ντα Γκάμα οι "γίγαντες του λόφου"

Κωπηλασία και Ποδόσφαιρο πέραν απο το τι είναι αθλήματα, δεν έχουν κάποια άλλη ομοιότητα. Όμως στην περίπτωση της Βάσκο Ντα Γκάμα τα δύο αυτά αθλήματα συναντήθηκαν αφού ο σύλλογος απο το Ρίο ιδρύθηκε πρώτα ως κωπηλατικός όμιλος.

Στα τέλη του 19ου αιώνα η κωπηλασία είχε ιδιαίτερη πέραση στο Ρίο Ντε Τζανέιρο, και τέσσερις κωπηλάτες οι Ενρίκε Φερέιρα Μοντέρο, Λουίς Αντόνιο Ροντρίγκες, Χοσέ Αλεξάντρε Ροντριγκεζ και Μανουέλ Τεξέιτα, μέλη του συλλόγου Gragoata Club αποφασίζουν να δημιουργήσουν ένα δικό τους κωπηλατικό σύλλογο.

Έτσι στις 21 Αυγούστου του 1898 62 μέλη πορτογαλικής κυρίως καταγωγής αποφασίζουν να δημιουργήσουν τον σύλλογο Club de Regatas Vasco da Gama προς τιμήν του Πορτογάλου θαλασσοπόρου μιας και συμπληρώνονταν 400 χρόνια απο το πρώτο του ταξίδι απο την Ευρώπη στην Ινδία.

Λίγο αργότερα εντάχθηκε στον σύλλογο και η ποδοσφαιρική ομάδα Lusitania Clube και έτσι η Βάσκο Ντα Γκάμα απέκτησε και ποδοσφαιρικό τμήμα. Ξεκινώντας απο τις μικρότερες κατηγορίες άρχιζε σιγά-σιγα να τις ανεβαίνει, με συνέπεια το 1922 να ανέβει στην δεύτερη και ένα χρόνο αργότερα στην μεγάλη κατηγορία του Carioca όπου και κατέκτησε το Πρωτάθλημα.

Η ομάδα αποτελούταν απο λευκούς, μαύρους, γενικότερα απο ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων κάτι που δεν άρεσε στους αριστοκράτες οργανωτές να έχουν ηττηθεί απο ανθρώπους που τους θεωρούσαν κατώτερους. Πίεσαν λοιπόν την διοίκηση της Βάσκο να τους αποκλείσει και όταν αυτοί αρνήθηκαν οι άλλες ομάδες ανάμεσά τους οι Φλαμένγκο,Φλουμινένσε και η Μποταφόγκο αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια δική τους λίγκα την Metropolitan Athletic Association.

Απαγόρευσαν στην Βάσκο να συμμετάσχει στην λίγκα εκτός εάν δέχονταν τον όρο που της είχαν υποβάλλει, με τον τότε προεδρό της Χοσέ Αουγκούστο Πρέστες να στέλνει γράμμα ως απάντηση στην απαίτηση αυτή που έμεινε γνωστή ως η "ιστορική απάντηση" αφού θεωρείται ως ένα ορόσημο στην μάχη κατά του ρατσισμόυ στο ποδόσφαιρο.

Έτσι το 1924 έγιναν δύο Πρωταθλήματα με την Βάσκο να κατακτάει το Carioca για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Το 1926 κέρδισε το πρώτο Πρωτάθλημα Ρίο-Σάο Πάολο που το επανέλαβε το 1929 και το 1930,  όπως και το τρίτο Carioca το 1929, ενώ το 1927 ανεγέρθηκε το "Sao Januario" που ήταν το μεγαλύτερο στάδιο της χώρας εκείνη την εποχή.

Εκείνη την περίοδο κατέκτησε τέσσερα συνεχόμενα Torneo Inicio(1929,1930,1931,1932) και άλλα δύο Πολιτειακά Πρωταθλήματα το 1934 και το 1936, με τους Μοασίρ Σικέιρα, Λεονίντας Ντα Σίλβα, Ντομίνγκος Ντα Γκουία, Ρουσίνο και Φαούστο να είναι οι βασικοί συντελεστές αυτών των επιτυχιών και προπονητή τον Άγγλο Χάρι Γουελφέαρ.

Οι δύο επόμενες δεκαετίες θα χαρακτηριστούν απο την δημιουργία της ομάδας "Το εξπρές της νίκης(Expresso da Vitoria)" με προπονητές τους Οντίνο Βιέιρα(Ουρουγουάη), Φλάβιο Κόστα, Ζεντίλ Καρντόσο και παίκτες τους Φριάκα, Αουγκούστο Ντα Κόστα, Φρανσίσκο Αραμπούρου(Τσίκο), Έλι Ντο Αμπάρο, Ντανίλο Αλβίμ, Αντεμίρ Μενέζες, Μανουέλ Πεκάνια(Λέλε), Αιζάια Ντα Κόστα, Μοασίρ Μπαρμπόσα, Ιποζουκάν Λίνς Ντε Αραούζο, Μανέκα και Ζαίρ Ρόσα Πίντο.

Σε αυτό το διάστημα κατέκτησαν 5 Πρωταθλήματα Ρίο(1945,1947,1949,1950,1952,), 4 Torneo Inicio(1942,1944,1945,1948) και το Πρωτάθλημα Νοτίου Αμερικής ο προάγγελος του Copa Libertadores.

To 1953 η ομάδα ανανεώθηκε με τους Βαβά, Παουλίνιο Ντε Αλμέιντα, Αντόνιο Εβανίλ Ντα Σίλβα, Μπελίνι, Σαμπάρα και Πίνγκα και άρχισε να κάνει ευρύτερα γνωστό το όνομα της Βάσκο κερδίζοντας διάφορα τουρνουά τόσο στην Λατινική Αμερική αλλά και στην Ευρώπη όταν και κέρδισε την Ρεάλ Μαδρίτης σε τουρνουά στο Παρίσι με 4-3.

Άλλα δύο πρωταθλήματα Carioca προστέθηκαν το  1956 με προπονητή τον Μαρτίμ Φρανσίσκο και το 1958 , όπως και το Πρωτάθλημα Ρίο-Σάο Πάολο επίσης το 1958 με προπονητή τον Γκραντίμ.

Στην δεκαετία του '60 παρότι υπήρχαν σημαντικοί ποδοσφαιριστές όπως οι Σέλιο, Σαουλζίνιο, Μπρίτο, Αλσίρ Πορτέλα, Σέλιο Ταβέιρα Φίλιο υπήρξε εσωτερική κρίση και δεν κατάφερε να πάρει κάποιον σημαντικό τίτλο πέρα απο το Taca Guanabara το 1965 και το Πρωτάθλημα Ρίο-Σάο Πάολο με προπονητή τον Ζεζέ Μορέιρα.

To 1970 επανήρθε στην κορυφή του Ρίο με προπονητή τον Τίμ, και το 1974 κατέκτησε το Brasileirao όντας η πρώτη ομάδα απο την πόλη που το καταφέρνει, με μεγάλους πρωταγωνιστές τους Ματσαρόπι, Ζόελ Σαντάνα, Ρομπέρτο Ντιναμίτε και Εντγκάρντο Αντράντα απο την Αργεντινή, και προπονητή τον Μάριο Τραβαλίνι, ενώ το 1977 με μεγάλο πρωταγωνιστή τον Ντιρσέου έφτανε ξανά στην κατάκτηση του Carioca με προπονητή τον Ορλάντο Φαντόνι.   

Την δεκαετία του '80 κατέκτησε 13 συνολικά τρόπαια σε διάφορα τουρνουά,αλλά τα κυριότερα ήταν τα Πρωταθλήματα carioca το 1982 με προπονητή τον Αντόνιο Λόπες, το 1987 με προπονητή τον Σεμπαστιάο Λαζαρόνι και το 1989, αλλά και στο Πρωτάθλημα Βραζιλίας το 1989, με μεγάλους πρωταγωνιστές τους Ακάσιο, Μαζίνιο, Ζεοβάνι, Μπίσμαρκ και Ρομάριο και προπονητή τον Νέλσον Ρόσα

Στην δεκαετία του '90 η Βάσκο αναδείκνυε νέους πρωταγωνιστές όπως τους Εντμούντο, Φελίπε, Πεντρίνιο, Βαλντίρ Μπιγκόντε, Μπίσμαρκ, Κάρλος Ζερμάνο, Λουίς Πιμεντέλ(Κολομβία), Βάλντιρ Ντε Μοράες Φίλιο, Ραμόν Μενέσες και Ζουνίνιο Περναμπουκάνο κατακτούσε τέσσερα Πολιτειακά Πρωταθλήματα τα τρία συνεχόμενα το 1992,το 1993 με προπονητή τον Ζόελ Σαντάνα, το 1994 με προπονητή τον Ζαίρ Περέιρα, το Πρωτάθλημα Βραζιλίας το 1997 το πρωτάθλημα καριόκα του 1998 αλλά κυριότερο όλων ήταν το Copa Libertadores του 1998 με προπονητή τον Αντόνιο Λόπες.

Στην φάση των ομίλων τερμάτισε στην δεύτερη θέση πίσω απο την Γκρέμιο και πάνω απο τις Αμέρικα και Γκουανταλαχάρα. Στις επόμενες φάσεις απέκλεισε κατά σειρά τις Κρουζέιρο, Γκρέμιο και Ρίβερ Πλειτ και στον τελικό διασταύρωσε τα ξίφη της με την Μπαρτσελόνα του Γκουαγιακίλ, την οποία την κέρδισε και στις δύο αναμετρήσεις με 2-0 και 2-1.

Κόντρα στην Ρεάλ Μαδρίτης στο Τόκιο δεν κατάφερε να πάρει το Διηπειρωτικό γνωρίζοντας την ήττα με 2-1. Βάγκνερ, Οντβάν, Ζορζίνιο, Ζούνιορ Μπαιάνο, Εβαίρ, Βιόλα, Μάουρο Γκαλβάο, Λουζίνιο, Ραμόν Μενέζες, Ντονιζέτε και Λουιζάο αποτελούσαν τον κορμό εκείνης της ομάδας.

Με προπονητή τον Ζόελ Σαντάνα το 2000 πήρε μέρος στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων όπου και έφτασε μέχρι τον τελικό αλλά ηττήθηκε στα πέναλντι απο την Κορίνθιανς, αντίθετα κατέκτησε το Copa Mercosur όπου στο τρίτο και τελευταίο παιχνίδι απέναντι την Παλμέιρας αν και βρέθηκε πίσω στο σκόρ με 3-0, κατάφερε να το γυρίσει και να πάρει το τρόπαιο με 4-3 με προπονητή τον Οσβάλντο Ντε Ολιβέιρα.

Εκείνη την χρονιά στέφθηκε για τέταρτη και τελευταία φορά μέχρι σήμερα Πρωταθλήτρια Βραζιλίας, όμως η αλήθεια είναι ότι τα επόμενα χρόνια υπήρχαν ανάμεικτα συναισθήματα με την χαρά να διαδέχεται την λύπη και αντίστροφα.

Απο την μία τα πολιτειακά Πρωταθλήματα του 2003 με προπονητή τον Αντόνιο Λόπες, του 2015 με προπονητή τον Ντορίβα και του 2016 με προπονητή τον Ζορζίνιο, και το Κύπελλο Βραζιλίας το 2011 κόντρα στην Κοριτίμπα με προπονητή τον Ρικάρντο Γκόμες, ενώ το 2006 με προπονητή τον Ρενάτο Γκαούτσο ηττήθηκε στον τελικό του Κυπέλλου απο την Φλαμένγκο.

Απο την άλλη όμως στην συνέχεια είχαμε το ασανσέρ ανάμεσα στην πρώτη και την δεύτερη κατηγορία. Το 2008 υποβιβάστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της στην SERIE B, επέστρεψε όμως δριμύτερη το 2009, αλλά το 2013 γεύτηκε το πικρό ποτήρι του υποβιβασμού για δεύτερη φορά στην ιστορία της αφού η 18η θέση στο Brasileirao την οδήγησε και πάλι στην δεύτερη κατηγορία

Όπως και το 2008 κατάφερε να ανέβει αμέσως το 2014 πίσω εκεί που ανήκει, όμως για τρίτη φορά μέσα σε εφτά χρόνια το 2015 γνώρισε τον υποβιβασμό καταλαμβάνοντας και πάλι την 18η θέση. Άν και δυσκολεύτηκε αυτή την φορά ανέβηκε στην μεγάλη κατηγορία ως τρίτη πίσω απο τις Ατλέτικο Γκοιανένσε και Αβαί.

Στο πολιτειακό Πρωτάθλημα του 2017 έμεινε εκτός τελικού απο την Φλουμινένσε αφού ηττήθηκε στο Μαρακανά με 3-0, στο δε Κύπελλο αποκλείστηκε στον τρίτο γύρο απο την Βιτόρια. Στο Πρωτάθλημα κατέλαβε την 7η θέση και επανήρθε στις διασυλλογικές διοργανώσεις και δη στο Copa Libertadores.

Στο Libertadores πέρασε δυο προκριματικούς γύρους κόντρα σε Ουνιβερσιδάδ Κονσεπσιόν(Χιλή) και Χόρχε Βίλστερμαν(Βολιβία), στον όμιλο τερμάτισε στην τρίτη θέση πίσω απο τις Κρουζέιρο και Ρασίγκ και "υποβιβάστηκε" στο Sudamericana όπου όμως αποκλείστηκε απο την LDU Κίτο στον πρώτο γύρο.

Στο πολιτειακό Πρωτάθλημα έφτασε μέχρι τον τελικό εκεί όπου κέρδισε στον πρώτο τελικό την Μποταφόγκο με 3-2, στην ρεβάνς ηττήθηκε με 1-0 και τα πάντα κρίθηκαν στην διαδικασία των πέναλντι με την "φογκάο" να παίρνει τον τίτλο.

Στο Πρωτάθλημα "φλέρταρε" με τον υποβιβασμό και τα πάντα κρίθηκαν την τελευταία αγωνιστική όπου η "λευκή" ισοπαλία με την Σεάρα εκτός την "λύτρωσε" καταλαμβάνοντας την 16η θέση, αφού η 17η Σπόρτ που υποβιβάστηκε είχε 42 βαθμούς ένα μόλις βαθμό λιγότερο απο την "αλμιράντε".

To 2019 έφτασε μέχρι τον τελικό του Campeonato Carioca όπου στον τελικό αντιμετώπισε την Φλαμένγκο με την οποία αναδείχτηκε ισόπαλη 1-1 και στα πέναλντι ηττήθηκε με 3-1. Στο Πρωτάθλημα τον Απρίλιο ο Αλμπέρτο Βαλεντίμ απολύθηκε στην θέση του ανέλαβε ο Μάρκος Βαλαδάρες ως προσωρινός για να αναλάβει στην συνέχεια ο Βαντερλέι Λουξεμπούργκο.

Εν τέλει κατέληξε στην 12η θέση αν και στην αρχή φλέρταρε με τις θέσεις του υποβιβασμού εξασφαλίζοντας παράλληλα και θέση στο Copa Sudamericana του 2020. Τον Δεκέμβριο του 2019 το συμβόλαιο του Λουξεμπούργκο ολοκληρώθηκε και στην θέση του ανέλαβε ο Άμπελ Μπράγκα.

Μερικούς μήνες αργότερα ο Μπράγκα παραιτήθηκε ενώ στο campeonato carioca δεν μπόρεσε να περάσει στην ημιτελική φάση, αποκλείστηκε στην φάση των ομίλων, στο δε Sudamericana αποκλείστηκε στην φάση των ¨16" απο την Ντιφένσα.

Ο Ραμόν Μενέσες ανέλαβε αλλά τα άσχημα αποτελέσματα ειδικά στο Πρωτάθλημα του κόστισε την θέση τον Οκτώβριο και στην θέση του ήρθε ο Ρικάρντο Σα Πίντο. Ούτε όμως και ο Πορτογάλος μακροημέρευσε και τον Δεκέμβριο επανήρθε ο Λουξεμπούργκο.

Ούτε όμως και ο πολύπειρος τεχνικός μπόρεσε να αποσοβήσει τον υποβιβασμό της Βάσκο στην δεύτερη κατηγορία για τρίτη φορά στην ιστορία της αφού αν και ισοβάθμησε στους 41 βαθμούς με την Φορταλέζα υποβιβάστηκε λόγω χειρότερης διαφοράς τερμάτων.

Με την ολοκλήρωση του Πρωταθλήματος τον Φεβρουάριο του 2021 ολοκληρώθηκε και πάλι η συνεργασία του Λουξεμπούργκο με την ομάδα και στην θέση του ανέλαβε ο Μαρτσέλο Κάμπο. Στο campeonato carioca έμεινε και πάλι εκτός ημιτελικών, ενώ τον Ιούνιο ο Κάμπο απολύθηκε και στην θέση του ανέλαβε ο Λουίς Κάρλος Σίρνε η αλλιώς Λίσκα.

Τον Σεπτέμβριο ύστερα απο 12 παιχνίδια ο Λίσκα παραιτήθηκε, ανέλαβε ο Φερνάντο Ντινίζ αλλά η αποτυχία της μη ανόδου στην μεγάλη κατηγορία τον οδήγησε στην απόλυση στις 11 Νοεμβρίου και στα τελευταία παιχνίδια της σεζόν την ομάδα καθοδήγησε ο Φάμπιο Κορτέζ. 

Με την ολοκλήρωση της σεζόν στις 4 Δεκεμβρίου του 2021 ανέλαβε για τρίτη φορά στην καριέρα του την Βάσκο ο Ζε Ρικάρντο. Στις 22 Φεβρουαρίου του 2022 η 777 Partners, ιδιοκτήτης της Τζένοα και μέτοχος της Σεβίλλης απέκτησε το 70% της Βάσκο Ντε Γκάμα, έναντι του ποσού των 137 εκατ. δολαρίων. 

Στο πολιτειακό Πρωτάθλημα έφτασε μέχρι τα ημιτελικά όπου αποκλείστηκε απο την Φλαμένγκο με δύο ήττες με το ίδιο σκορ 1-0. Ο Ζε Ρικάρντο τον Ιούνιο παραιτήθηκε και στην θέση του ανέλαβε ως προσωρινός ο Εμίλιο Φάρο.

Λίγες ημέρες αργότερα ανακοινώθηκε η πρόσληψη του Μαουρίτσιο Σόουζα, όμως ένα μήνα αργότερα απολύθηκε με τον Φάρο να επανακάμπτει και στις 5 Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε η πρόσληψη του Ζορζίνιο για τρίτη φορά στην Βάσκο.

Έστω και δύσκολα ο στόχος της ανόδου επετεύχθη έστω και με την τέταρτη και τελευταία θέση που οδηγούσε στην άνοδο τέσσερίς βαθμούς μπροστά απο την Σαμπάιο Κορέα. Για την νέα σεζόν απέκτησε τον Αργεντίνο Μανουέλ Καπάσο, τον Λέο, τον Πέδρο Ραούλ και τον Ουρουγουανό Χοσέ Ροντρίγκες αλλά η κυριότερη αλλαγή ήταν στον πάγκο αφού ο Ζορζίνο έφυγε και στην θέση του ήρθε ο Μαουρίτσιο Μπαρμπιέρι, ενώ χρέη τεχνικού διευθυντή  ανέλαβε ο Άμπελ Μπράγκα.

Αποκλεισμός στα ημιτελικά του Carioca απο την Φλουμινένσε και αποκλεισμός στο Κύπελλο στον δεύτερο γύρο απο την ABC ομάδα δεύτερης κατηγορίας στα πέναλντι με 6-5, αφού η κανονική διάρκεια έληξε χωρίς τέρματα.

Στις 23 Ιουνίου ο Mπαρμπιέρι απολύθηκε ύστερα απο 24 παιχνίδια στον πάγκο της με 9 νίκες, 4 ισοπαλίες και 11 ήττες και στην θέση του ανέλαβε ο προπονητής της U-20 Γουίλιαμ Μπατίστα. Στα μέσα Ιουλίου ανακοινώθηκε η πρόσληψη του Αργεντίνου Ραμόν Ντίαζ για 1,5 χρόνο με μοναδικό στόχο την παραμονή στην κατηγορία.

Έτσι την τελευταία αγωνιστική ήθελε την νίκη κόντρα στην Μπραγκαντίνο χωρίς να περιμένει τι θα κάνουν οι άμεσες ανταγωνίστριες για την παραμονή. Το σκόρ άνοιξε ο Παουλίνιο στο 29', ο Ορτίς ισοφάρισε το 63', για να έρθει ο Σερτζίνιο στο 83' να διαμορφώσει το τελικό 2-1 υπέρ της Βάσκο και να επιτευχθεί ο στόχος της παραμονής.

Στο μετεγγραφικό παζάρι απέκτησε τον Ζοάο Βίτορ, τον Άντσον, τον τον Αργεντίνο Χουάν Σφόρτσα, τον Κλέιτον, τον Αργεντίνο Πάμπλο Βεγκέτι, τον Πάουλο Ενρίκε, τον Χιλιανό Πάμπλο Γκαλδάμες, τον Παραγουανό Ρόμπερτ Ρόχας, τον Ντιμίτρι Παγιέ, τον Σερτζίνιο, τον Μαικόν και τον Χιλιανό Γκάρι Μεδέλ.

Στο carioca κατέλαβε την 3η θέση στην πρώτη φάση αλλά στα ημιτελικά αποκλείστηκε απο την Νόβα Ιγκουατσου, γνωρίζοντας την ήττα στον δεύτερο αγώνα με 1-0 μέσα στο "Μαρακανά". Στα τέλη Απριλίου μετά απο την ήττα απο την Κρισιούμα ο Αργεντίνος τεχνικός αποτέλεσε παρελθόν ύστερα απο 17 παχνίδια, έχοντας 7 νίκες, 5 ισοπαλίες και 5 ήττες, και ως προσωρινός ανέλαβε ο Ραφαέλ Πάιβα