Είναι ο πιο επιτυχημένος τεχνικός στην ιστορία της Εθνικής Γερμανίας με Παγκόσμιο Κύπελλο και Πρωτάθλημα Ευρώπης στην κατοχή του. Ναι μεν είχε την τύχη να διαχειριστεί ένα σπουδαίο ρόστερ, όμως με την κατάλληλη διαχείριση κατάφερε να πάρει απο όλους το καλύτερο δυνατό.
Δεν θεωρούταν σκληρός προπονητής αντιθέτως πολλές φορές άφηνε αρκετές ελευθερίες στους παίκτες και για αυτό ίσως πολλοί να θεωρούσαν ότι κουμάντο δεν κάνει ο ίδιος άλλα οι παίκτες του. Είχε αυτοπεποίθηση και ηρεμία, δεν επιδίωκε τις εντάσεις, αλλά παρ' όλες τις επιτυχίες του δεν του δόθηκε η ευκαιρία να προπονήσει έναν σύλλογο.
Παράλληλα έδωσε την δυνατότητα και την ευκαιρία σε μια φουρνιά παικτών όπως οι Μπεκενμπάουερ, Νέτσερ, Μάιερ, Μίλερ, Γκραμπόφσκι, Χάινκες, Χένες, Φογκτς, Μπράιτνερ, Χόλτσεμπάιν και Μπονοφ να αναδειχτούν. Όπως ανέφεραν οι συγγραφείς Ντίτριχ Σούλτσε-Μάρμελινγκ και Χούμπερτ Ντάλκαμπ, η οκταετία 1966-1974 υπό την καθοδήγηση του Σεν, αποτελεί τη πιο πετυχημένη περίοδο στη ιστορία της γερμανικής εθνικής ομάδας.
Γεννήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 1915 στην Δρέσδη, απο μικρός έπαιζε ποδόσφαιρο στον δρόμο και στην ηλικία των 10 ετών θα πάει στην SV Dresdensia. Θα ακολουθήσει η SC Dresdner απο το 1932 έως το 1944 με την οποία θα κατακτήσει τα Πρωταθλήματα του 1943 και του 1944.
Παράλληλα ξεκίνησε να δουλεύει ως εκπαιδεύομενος τραπεζίτης στην κεντρική τράπεζα της Σαξωνίας και όταν τελείωσε η εκπαίδευση προσλήφθηκε στην φαρμακευτική εταιρία Dr. Madaus & Co που είχε έδρα στο Ράντεμπελ κοντά στην Δρέσδη.
Ακολούθησε η SG Dresden-Friedrichstadt απο το 1946 έως το 1950, ενδιάμεσα την περίοδο 1946-1947 θα δοθεί δανεικός στην Ζάνκτ Πάουλι και θα κλείσει την ποδοσφαιρική του καριέρα την περίοδο 1950-1951 στην Χέρτα Βερολίνου αναλαμβάνοντας παράλληλα και χρέη προπονητή .
Θα χριστεί και 17 φορές διεθνής με ντεμπούτο στις 21 Νοεμβρίου 1937 στην νίκη επί της Σουηδίας με 5-0 για τα Προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1938 στο Αμβούργο και στις 5 Οκτωβρίου του 1941 θα φορέσει για τελευταία φορά πάλι κόντρα στην Σουηδία στην Στοκχόλμη.
Με την λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου θα αναλάβει ως υπεύθυνος προπονητής απο τους Σοβιετικούς του κρατιδίου της Σαξονίας και το 1950 για τους δικούς του λόγους θα φύγει απο την Ανατολική Γερμανία με προορισμό την Δυτική.
Την περίοδο 1951-1952 θα αναλάβει την SV Wiesbaden. Την ίδια χρονιά θα του γίνει πρόταση απο την Ομοσπονδία του Σάαρ να αναλάβει την τεχνική της ηγεσία όπου θα κάτσει τέσσερα χρόνια έως ότου το κρατίδιο του Σάαρ προσαρτηθεί στην Δυτική Γερμανία.
Θα πάρει μέρος στην προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1954 με αντιπάλους την Νορβηγία και την Γερμανία όπου δεν θα καταφέρει να προκριθεί μένοντας στην δεύτερη θέση. Σε 13 παιχνίδια είχε 2 νίκες, 3 ισοπαλίες, 8 ήττες.
Με την προσάρτηση του Σάαρ στην Γερμανία θα αναλάβει βοηθός του Ζέρ Χέρμπεργκερ έχοντας στην επίβλεψη του την δεύτερη ομάδα, τους ερασιτέχνες και τις μικρές εθνικές ομάδες. Θα βρεθεί στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1958 και του 1962 και στις 7 Ιουνίου του 1964 θα αναλάβει την Εθνική Δυτικής Γερμανίας.
Μέχρι το 1978 θα λάβει μέρος σε τέσσερα Παγκόσμια Κύπελλα το 1966 όπου θα χάσει στον τελικό απο την Αγγλία, το 1970 όπου θα καταλάβει την τρίτη θέση, το 1974 όπου θα γίνει Παγκόσμιος Πρωταθλητής με την νίκη επί της Ολλανδίας με 2-1 και το 1978 στην Αργεντινή όπου θα μείνει εκτός απο την δεύτερη φάση.
Επίσης στο παλμαρέ του κατέχει ένα Πρωτάθλημα Ευρώπης το 1972 στο Βέλγο, ενώ το 1976 θα ηττηθεί στον τελικό του Βελιγραδίου απο την Τσεχοσλοβακία στα πέναλντι. Συνολικά κοούτσαρε την εθνική σε 139 παιχνίδια τρίτος πίσω απο τον Χέρμπεργκερ και τον Λέβ με 87 νίκες, 30 ισοπαλίες και 22 ήττες.
Είναι ο ρέκορντμαν παρουσιών σε Παγκόσμιο Κύπελλο 25, με τις περισσότερες νίκες 16, ενώ μαζί με τον Άγγλο Γουόλτερ Γουιντερμπότομ είναι οι μοναδικοί που έχουν μετάσχει με την ίδια ομάδα σε τέσσερα συνεχόμενα Παγκόσμια Κύπελλα.
Στις 23 Φεβρουαρίου του 1996 έφυγε απο την ζωή σε ηλικία 80 ετών στο Βισμπάντεν και ενώ ήδη υπέφερε απο Αλτσχάιμερ. Το 1980 η Ομοσπονδία τον ανακήρυξε επίτιμο μέλος της, το 1984 η FIFA τον επέλεξε να είναι μέλος του Τάγματος της, το 2008 μετά θάνατον μπήκε στο γερμανικό Hall of Fame των σπορ.
Tο 2009 το Βισμπάντεν ονόμασε το αθλητικό του κέντρο σε Helmut Schon Sports Park και στην είσοδό του έχει τοποθετηθεί η προτομή του. Την 1η Σεπτεμβρίου του 2015 τα γερμανικά ταχυδρομεία έφτιαξαν ένα ειδικό γραμματόσημο προς τιμήν του μιας και συμπληρώνονταν 100 χρόνια απο την γέννηση του ενώ και στην Δρέσδη απο το 2010, υπάρχει ένας δρόμος που βρίσκεται κοντά στο "Ρούντολφ Χάρμπινγκ Στάντιον" και έχει το όνομα του.