Έχει αναδειχθεί το 2016 ως ο κορυφαίος προπονητής το 2016, είναι η χρονιά άλλωστε που οδήγησε την Πορτογαλία στον πρώτο της μεγάλο τίτλο το Euro. O Φερνάντο Σάντος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και δικός μας άνθρωπος μιας και πέρασε απο τρείς ελληνικές ομάδες αλλά και απο το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα.
Γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1954 στο Εστορίλ, σε μια πόλη όπου
έβρισκαν καταφύγιο οι κατατρεγμένοι «γαλαζοαίματοι της Ευρώπης», όπως ο Χουάν,
Κόμης της Βαρκελώνης (πατέρας του βασιλιά της Ισπανίας Χουάν Κάρλος), ο
Ουμπέρτο Β’, τέως βασιλιάς της Ιταλίας και ο Κάρολος Β’, τέως βασιλιάς της
Ρουμανίας.
Με τόσες σημαντικές προσωπικότητες γύρω του ονειρεύτηκε να γίνει
άρχοντας εντός γηπέδου. Όμως η μοίρα του επεφύλασσε λίγο διαφορετικά σχέδια. Αν και προερχόταν από τις ακαδημίες της Μπενφίκα, ο νεαρός
τότε δεξιός μπακ δεν κατάφερε να φορέσει τη φανέλα της πρώτης ομάδας.
Το 1973
παίρνει μεταγραφή στη Εστορίλ με την οποία θα κάνει ντεμπούτο στην πρώτη κατηγορία στις 7 Σεπτεμβρίου του 1975 κόντρα στην Φαρένσε. Στα "καναρίνια" θα παραμείνει μέχρι το 1979 όταν και θα μετεγγραφεί στην Μαρίτιμο όπου θα αγωνιστεί σε 26 παιχνίδια και το 1980 θα επιστρέψει και πάλι στην Εστορίλ όπου και θα τερματίσει την καριέρα του το 1987 έχοντας συνολικά 216 συμμετοχές και 4 γκολ.
Ακολούθως ασχολήθηκε με άλλο αντικείμενο και σπούδασε
τεχνικός επικοινωνιών συνεχίζοντας στον τομέα για τα επόμενα δέκα χρόνια. Όμως,
λάτρευε πάρα πολύ τη μπάλα για να την αποχωριστεί εντελώς και έτσι ασχολήθηκε
ξανά μαζί της από άλλο πόστο αυτή τη φορά. Εκείνο του προπονητή και δε
μετάνιωσε ποτέ του για αυτή την επιλογή.
Αναλαμβάνει το 1987 τα ηνία του κλαμπ όπου τελείωσε την
καριέρα του ως παίκτης και για τις επόμενες επτά σεζόν θα είναι από τα κεντρικά
πρόσωπα της τοπικής κοινωνίας. Κατάφερε να την ανεβάσει δύο κατηγορίες δηλαδή
μέχρι τα «μεγάλα σαλόνια» του πορτογαλικού πρωταθλήματος που μέχρι τότε δεν είχε
ανέβει ποτέ!
Αυτό του έδωσε την ευκαιρία να πάει σε μεγαλύτερο σύλλογο, την
Αμαδόρα το 1994 όπου και εκεί παρήγαγε έργο για άλλα τέσσερα χρόνια. Βλέποντας
τη σοβαρή δουλειά που έκανε στους «τρικολόρε» η κορυφαία ομάδα της χώρας,
Πόρτο, τον καλεί και εκείνος δε χάνει την ευκαιρία κατακτώντας μάλιστα με την
πρώτη κιόλας χρονιά πρωτάθλημα και Σούπερ Καπ.
Στα τρία χρόνια που έμεινε στο
Οπόρτο κατάφερε με τις επιτυχίες το 2000 να αναδειχθεί ένατος καλύτερος
προπονητή στον κόσμο, κάνοντας μεγάλες πορείες και ευρωπαϊκά!. Το 2001 ήρθε το τέλος της περιπέτειάς του με τους «δράκους»
και άρχισε η ελληνική.
Ποιος θα φαντάζονταν τότε ότι θα έμενε για έντεκα χρόνια
στη χώρα μας και θα συνέχιζε να γράφει το κοντέρ; Η ΑΕΚ του δίνει το «τιμόνι»
της και εκείνος με τη σειρά του την οδηγεί στην κατάκτηση του κυπέλλου, ενώ
χάνει το πρωτάθλημα από τον Ολυμπιακό στην ισοβαθμία λόγω διαφοράς τερμάτων, έχοντας σε 51 παιχνίδια, 38 νίκες, 5 ισοπαλίες και 8 ήττες.
Το καλοκαίρι του 2001 θα αποδεχθεί την πρόταση του Παναθηναϊκού για να τον αναλάβει όμως θα είναι μικρό το πέρασμα του αφού τον Οκτώβριο θα αποχωρήσει ύστερα από 9 παιχνίδια όπου είχε 6 νίκες και 3 ήττες.
Το καλοκαίρι του 2003 θα αναλάβει την Σπόρτιγκ Λισαβόνας αλλά και εκεί παρέμεινε μόλις για ένα χρόνο όπου σε 40 παιχνίδια, είχε 26 νίκες, 5 ισοπαλίες και 9 ήττες. Το καλοκαίρι του 2004 θα επιστρέψει στην Ελλάδα για το δεύτερο πέρασμα απο την ΑΕΚ, με την οποία θα φτάσει κοντά στο Πρωτάθλημα το 2005, ενώ θα είναι φιναλίστ του Κυπέλλου το 2006, έχοντας σε 86 παιχνίδια, 47 νίκες, 23 ισοπαλίες και 16 ήττες.
Συνολικά στους "κιτρινόμαυρους" έκατσε σε 137 παιχνίδια όπου είχε 85 νίκες, 28 ισοπαλίες και 24 ήττες. Θα επιστρέψει στην Πορτογαλία για να αναλάβει την Μπενφίκα παραμένοντας ένα χρόνο μέχρι και τον Αύγουστο του 2007 όταν και απολύθηκε ύστερα απο 49 παιχνίδια έχοντας 29 νίκες, 11 ισοπαλίες και 9 ήττες.
Τον Σεπτέμβριο του 2007 θα αποδεχτεί την πρόταση του Θόδωρου Ζαγοράκη και θα ανέβει στην Θεσσαλονίκη για λογαριασμό του ΠΑΟΚ. Στον "δικέφαλο του Βορρά" θα παραμείνει μέχρι και τον Μάιο του 2010, έχοντας σε 114 παιχνίδια, 58 νίκες, 34 ισοπαλίες και 32 ήττες.
Εκεί που έλεγε να ξεκουραστεί για λίγο ήρθε το καλοκαίρι του
2010 η πρόταση της ΕΠΟ να διαδεχθεί τον άνθρωπο που οδήγησε την Εθνική στο
«Έπος της Πορτογαλίας», τον Ότο Ρεχάνγκελ! Δύσκολο να μη σε καλύψει η... σκιά ενός
τόσο επιτυχημένου προπονητή όπως ήταν ο Γερμανός για τη «γαλανόλευκη».
Και
όμως! Παρά τον κανόνα που θέλει όσους διαδέχονται επιτυχημένους τεχνικούς να
φεύγουν… νύχτα, εκείνος αντ’ αυτού όχι μόνο κατόρθωσε να σταθεί όρθιος αλλά και
να σπάσει το αήττητο ρεκόρ του προκατόχου του με 17 αγώνες, οδηγώντας
ταυτόχρονα το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα στα προημιτελικά του EURO 2012.
Στα γήπεδα της Πολωνίας χάρις στην νίκη της τελευταίας αγωνιστικής κόντρα στην Ρωσία θα περάσει στην προημιτελική φάση όπου θα αποκλειστεί απο την Γερμανία. Θα ακολουθήσει η πρόκριση στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας μέσω των μπαράζ κόντρα στην Ρουμανία, όπου θα φτάσει μέχρι την φάση των "16" όταν και θα αποκλειστεί απο την Κόστα Ρίκα στην διαδικασία των πέναλντι.
Λίγο πριν την έναρξη της διαδικασίας αποβλήθηκε απο τον διαιτητή και την είδε απο την τηλεόραση στα αποδυτήρια. Για αυτή την συμπεριφορά του τιμωρήθηκε αρχικά με αποκλεισμό απο τους πάγκους για οκτώ παιχνίδια που μετά την έφεση που ασκήθηκε έπεσε στα έξι.
49 παιχνίδια, 26 νίκες, 17 ισοπαλίες και 6 ήττες ο απολογισμός στο κλείσιμο της παρουσίας του στην Ελλάδα και τον Σεπτέμβριο του 2014 θα έρθει η κλήση απο την εθνική της χώρας του. Θα την οδηγήσει στην τελική φάση του EURO 2016 στα γήπεδα της Γαλλίας όπου και θα γευθεί την μεγαλύτερη επιτυχία της καριέρας του.
Αφού θα δυσκολευτεί να περάσει απο την φάση των ομίλων, πέρασε ως τρίτη, στην φάση των "16" στην παράταση θα περάσει το εμπόδιο της Κροατίας, στα προημιτελικά στην διαδικασία των πέναλντι θα περάσει το εμπόδιο της Πολωνίας.
Στον ημιτελικό κόντρα στην Ουαλία θα επικρατήσει με 2-0 και στον τελικό της 10ης Ιουλίου στο Σεντ Ντενί χάρις στο γκολ του Έντερ στο 109' που θα διαμορφώσει το τελικό 1-0, θα δώσει στους Ίβηρες το πρώτο τους μεγάλο τίτλο.
Επόμενη μεγάλη διοργάνωση το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 στην Ρωσία όπου όμως θα αποκλειστεί στην φάση των "16" απο την Ουρουγουάη. Θα κατακτήσει το Nations League τον Ιούνιο του 2019 στο "Ντραγκάο" κόντρα στην Ολλανδία, θα ακολουθήσει η τελική φάση του EURO 2020 όπου και εκεί θα αποκλειστεί στους "16" απο το Βέλγιο.
Επόμενος σταθμός το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ τον Νοέμβριο, όπου χρειάστηκε να περάσει την διαδικασία των μπαράζ για να πάρει το εισιτήριο όπου στον τελικό επικράτησε της Βόρειας Μακεδονίας στο Οπόρτο με 2-0.
