Η ιστορία του Champions League

Μπορεί οι διασυλλογικές διοργανώσεις στην Ευρώπη να ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όμως υπήρξαν προσπάθειες και τα προηγούμενα χρόνια για την διεξαγωγή αγώνων με ομάδες απο διαφορετικές χώρες. 

Η πρώτη απόπειρα καταγράφεται στα τέλη του 19ου αιώνα ανάμεσα σε ομάδες απο την Αυστρία και την Ουγγαρία. Λίγο αργότερα τo 1909 και το 1911 ομάδες απο την Ιταλία, την Γερμανία, την Ελβετία και την Αγγλία διαγωνίστηκαν για την κατάκτηση του Sir Thomas Lipton Trophy, ενώ το 1927 εγκαινιάζεται το Mitropa Cup ο "πρόδρομος" των διασυλλογικών διοργανώσεων όπου συμμετείχαν αρχικά ομάδες απο την Αυστρία, την Ουγγαρία, την Τσεχοσλοβακία και την Γιουγκοσλαβία, και τα επόμενα χρόνια απο Ιταλία και Ρουμανία αντίστοιχα.

Μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι "λατίνοι" της Ευρώπης(Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία) έφτιαξαν ένα μίνι-τουρνουά στο τέλος της σεζόν όπου συμμετείχαν οι πρωταθλήτριες ομάδες της κάθε χώρας, όμως η χρονιά-κλειδί για την δημιουργία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ήταν το 1948. 

Εκείνη την χρονιά πραγματοποιείται στο Σαντιάγκο της Χιλής το Campeonato Sudamericano de Campeones,  με τον Ζακ Φεράν ανταποκριτή της L' Equipe να καλύπτει τους αγώνες. Η όλη διοργάνωση άρεσε στον Φεράν ο οποίος σκέφτηκε και πρότεινε στον εκδότη της γαλλικής εφημερίδας Γκαμπριέλ Ανό την ιδέα διεξαγωγής και μιας ανάλογης διοργάνωσης στην Ευρώπη. Πράγματι ο Ανό συμφώνησε με την ιδέα του και μέσω της εφημερίδας κατέθεσαν την ιδέα τους στέλνοντάς την και στην UEFA.

Η αφορμή πάντως για να γίνει πράξη η ιδέα των Ανό και Φεράν ήρθε το καλοκαίρι του 1953 όταν η Γούλβς στην διάρκεια της προετοιμασίας της έδωσε μια σειρά φιλικών αγώνων. Οι "λύκοι" κέρδισαν όλους τους αντιπάλους τους, ανάμεσά τους και την ουγγρική Χόνβεντ οδηγώντας τόσο τον προπονητή της ομάδας Σταν Κούλις αλλά και τον αγγλικό τύπο να ανακηρύξουν την ομάδα ως τους "παγκόσμιους πρωταθλητές". 

Αυτή ήταν η κατάλληλη ευκαιρία για τον Ανό να επαναλάβει εκ νέου την ιδέα για την δημιουργία ενός διασυλλογικού ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, και τον Μάρτιο του 1955 τέθηκε στο συνέδριο της UEFA η συγκεκριμένη ιδέα και τον Απρίλιο έγινε αποδεκτή.

Τον Σεπτέμβριο του 1955 16 ομάδες: Ραπίντ Βιέννης(Αυστρία), ΜΤΚ(Ουγγαρία), Σπόρτιγκ Λισαβόνας(Πορτογαλία), Τζουγκάρντενς(Σουηδία), Άντερλεχτ(Βέλγιο), Μίλαν(Ιταλία), Σααρμπρίκεν(Σάαρλαντ), Σερβέτ(Ελβετία), Άαρχους(Δανία), Αιντχόφεν(Ολλανδία), Χιμπέρνιαν(Σκοτία), Ροτ Βάις Έσεν(Γερμανία), Ρέμς(Γαλλία), Γκβάρντια Βαρσάβα(Πολωνία), Ρεάλ Μαδρίτης(Ισπανία) και Παρτιζάν Βελιγραδίου(Γιουγκοσλαβία) ήταν οι πρώτες ομάδες που έλαβαν μέρος στο νεοϊδρυθέν Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Μέχρι και το 1991 έπαιρναν μέρος οι Πρωταθλήτριες ομάδες των χωρών, ενώ σε περίπτωση που η κάτοχος του τροπαίου δεν είχε κατακτήσει το Πρωτάθλημα στην χώρα της είχε το δικαίωμα να λάβει κανονικά μέρος στο επόμενο Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Την περίοδο 1991-1992 αποφασίστηκε η προημιτελική φάση να διεξαχθεί σε δύο γκρούπ των τεσσάρων ομάδων, με τις ομάδες που καταλάμβαναν την πρώτη θέση να έπαιρναν το εισιτήριο απευθείας για τον τελικό της διοργάνωσης. 

Απο την επόμενη περίοδο το Πρωταθλητριών μετονομάζεται σε Champions League όπου πλέον συμμετείχαν ομάδες και πέραν της πρωταθλήτριας ομάδας με την δημιουργία ομίλων αρχικά με 8 ομάδες.

Στην συνέχεια 16 ομάδες σε 4 ομίλους(1994-1997), 24 ομάδες που χωρίζονται σε έξι ομίλους (1997-2003 όπου για μια τετραετία απο το 1999 έως το 2003 υπήρχε και μια δεύτερη φάση ομίλων πριν τα νοκ-άουτ παιχνίδια) και απο το 2003 έως και σήμερα 32 ομάδες που χωρίζονται σε οκτώ ομίλους, με την πρόκριση να την παίρνουν οι δύο πρώτοι απο κάθε όμιλο σχηματίζοντας την φάση των "16" απο όπου ξεκινάνε τα νοκ-άουτ παιχνίδια.

Αναλυτικά οι τελικοί:

1956 Παρίσι(Παρκ Ντε Πρένς) Ρεάλ Μαδρίτης – Ρεμς 4-3

1957 Μαδρίτη Ρεάλ Μαδρίτης – Φιορεντίνα 2-0

1958 Βρυξέλλες Ρεάλ Μαδρίτης – Μίλαν 3-2 (παρ.)

1959 Στουτγκάρδη Ρεάλ Μαδρίτης – Ρεμς 2-0

1960 Γλασκώβη Ρεάλ Μαδρίτης – Άιντραχτ Φρανκφούρτης 7-3

1961 Βέρνη Μπενφίκα – Μπαρτσελόνα 3-2

1962 Άμστερνταμ Μπενφίκα – Ρεάλ Μαδρίτης 5-3

1963 Λονδίνο Μίλαν – Μπενφίκα 2-1

1964 Βιέννη Ίντερ – Ρεάλ Μαδρίτης 3-1

1965 Μιλάνο Ίντερ – Μπενφίκα 1-0

1966 Βρυξέλλες Ρεάλ Μαδρίτης – Παρτίζαν Βελιγραδίου 2-1

1967 Λισαβώνα Σέλτικ – Ίντερ 2-1

1968 Λονδίνο Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ – Μπενφίκα 4-1 (παρ.)

1969 Μαδρίτη Μίλαν – Άγιαξ 4-1

1970 Μιλάνο Φέγενορντ – Σέλτικ 2-1 (παρ.)

1971 Λονδίνο Άγιαξ – Παναθηναϊκός 2-0

1972 Ρότερνταμ Άγιαξ – Ίντερ 2-0

1973 Βελιγράδι Άγιαξ – Γιουβέντους 1-0

1974 Βρυξέλλες Μπάγερν Μονάχου – Ατλέτικο Μαδρίτης 1-1 (παρ.)

Ρεβάνς Μπάγερν Μονάχου – Ατλέτικο Μαδρίτης 4-0

1975 Παρίσι Μπάγερν Μονάχου – Λίντς 2-0

1976 Γλασκώβη Μπάγερν Μονάχου – Σεντ Ετιέν 1-0

1977 Ρώμη Λίβερπουλ – Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ 3-1

1978 Λονδίνο Λίβερπουλ – Κλαμπ Μπριζ 1-0

1979 Μόναχο(Ολυμπιακό Στάδιο) Νότιγχαμ Φόρεστ – Μάλμε 1-0

1980 Μαδρίτη Νότιγχαμ Φόρεστ – Αμβούργο 1-0

1981 Παρίσι(Παρκ Ντε Πρένς) Λίβερπουλ – Ρεάλ Μαδρίτης 1-0

1982 Ρότερνταμ Άστον Βίλα – Μπάγερν Μονάχου 1-0

1983 Αθήνα Αμβούργο – Γιουβέντους 1-0

1984 Ρώμη Λίβερπουλ – Ρόμα 1-1 (4-2 πέν.)

1985 Βρυξέλλες Γιουβέντους – Λίβερπουλ 1-0

1986 Σεβίλλη Στεάουα Βουκουρεστίου – Μπαρτσελόνα 0-0 (2-0 πέν.)

1987 Βιέννη Πόρτο – Μπάγερν Μονάχου 2-1

1988 Στουτγκάρδη Αϊντχόφεν – Μπενφίκα 0-0 (6-5 πέν.)

1989 Βαρκελώνη Μίλαν – Στεάουα Βουκουρεστίου 4-0

1990 Βιέννη Μίλαν – Μπενφίκα 1-0

1991 Μπάρι Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου - Μαρσέιγ 0-0 (5-3 πέν.)

1992 Λονδίνο Μπαρτσελόνα – Σαμπντόρια 1-0 (παρ.)

Τσάμπιονς Λιγκ

1993 Μόναχο(Ολυμπιακό Στάδιο) Μαρσέιγ – Μίλαν 1-0

1994 Αθήνα Μίλαν – Μπαρτσελόνα 4-0

1995 Βιέννη Άγιαξ – Μίλαν 1-0

1996 Ρώμη Γιουβέντους – Άγιαξ 1-1 (4-2 πέν.)

1997 Μόναχο(Ολυμπιακό Στάδιο) Μπορούσια Ντόρτμουντ – Γιουβέντους 3-1

1998 Άμστερνταμ Ρεάλ Μαδρίτης – Γιουβέντους 1-0

1999 Βαρκελώνη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ – Μπάγερν Μονάχου 2-1

2000 Παρίσι(Σταντ Ντε Φράνς) Ρεάλ Μαδρίτης – Βαλένθια 3-0

2001 Μιλάνο Μπάγερν Μονάχου – Βαλένθια 1-1 (5-4 πέν.)

2002 Γλασκώβη Ρεάλ Μαδρίτης – Μπάγερ Λεβερκούζεν 2-1

2003 Μάντσεστερ Γιουβέντους – Μίλαν 0-0 (2-3 πέν.)

2004 Γκελζενκίρχεν Πόρτο – Μονακό 3-0

2005 Κωνσταντινούπολη Μίλαν - Λίβερπουλ 3-3 (2-3 πέν.)

2006 Παρίσι(Στάντ Ντε Φράνς) Μπαρτσελόνα – Άρσεναλ 2-1

2007 Αθήνα Μίλαν – Λίβερπουλ 2-1

2008 Μόσχα Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ – Τσέλσι 1-1 (6-5 πέν.)

2009 Ρώμη Μπαρτσελόνα – Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 2-0

2010 Μαδρίτη Ίντερ – Μπάγερν Μονάχου 2-0

2011 Λονδίνο Μπαρτσελόνα-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 3-1

2012 Μόναχο(Αλιάντς Αρίνα) Τσέλσι-Μπάγερν Μονάχου 1-1 (4-3 πεν.)

2013 Λονδίνο Μπάγερν Μονάχου-Μπορούσια Ντόρτμουντ 2-1

2014 Λισαβόνα Ρεάλ Μαδρίτης-Ατλέτικο Μαδρίτης 4-1 (παράταση)

2015 Βερολίνο Μπαρτσελόνα-Γιουβέντους 3-1

2016 Μιλάνο  Ρεάλ Μαδρίτης-Ατλέτικο Μαδρίτης 1-1(5-3 πεν.)
2017 Κάρντιφ Ρεάλ Μαδρίτης-Γιουβέντους 4-1
2018 Κίεβο Ρεάλ Μαδρίτης-Λίβερπουλ 3-1
2019 Μαδρίτη(Wanda Metropolitano) Λίβερπουλ-Τότεναμ 2-0
2020 Λισαβόνα Μπάγερν Μονάχου-Παρί Σεν Ζερμέν 1-0

2021 Οπόρτο Τσέλσι-Μάντσεστερ Σίτι 1-0

2022 Παρίσι Ρεάλ Μαδρίτης-Λίβερπουλ 1-0

2023 Κωνσταντινούπολη Μάντσεστερ Σιτι-Ίντερ 1-0

Πρώτη σε κατακτήσεις είναι η Ρεάλ Μαδρίτης με 14, στην δεύτερη θέση βρίσκεται η Μίλαν με 7 και ακολουθούν οι Λίβερπουλ και Μπάγερν Μονάχου με 6, Μπαρτσελόνα με 5, Άγιαξ με 4, Ίντερ και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 3, Μπενφίκα, Νότιγχαμ Φόρεστ, Γιουβέντους, Πόρτο και Τσέλσι με 2, Σέλτικ, Φέγενορτ, Άστον Βίλα, Αμβούργο, Στεάουα Βουκουρεστίου, Αιντχόφεν, Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου, Μαρσέιγ, Μπορούσια Ντόρτμουντ και Μάντσεστερ Σίτι απο 1.

Άλλες 20 ομάδες έχουν συμμετάσχει στον τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης με την Ατλέτικο Μαδρίτης να έχει πάρει μέρος σε τρεις χαμένους τελικούς, τις Ρέμς και Βαλένθια σε δύο τελικούς, και τις Φιορεντίνα, Άιντραχτ Φρανκφούρτης, Παρτιζάν Βελιγραδίου, Παναθηναικός, Λίντς, Σεντ Ετιέν, Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ, Κλάμπ Μπρίζ, Μάλμε, Ρόμα, Σαμπντόρια, Μπάγερ Λεβερκούζεν, Μονακό, Άρσεναλ, Τότεναμ, Παρί Σεν Ζερμέν και Μάντσεστερ Σίτι απο 1.

Πρώτος σκόρερ είναι ο Κριστιάνο Ρονάλντο(Πορτογαλία/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ/Ρεάλ Μαδρίτης/Γιουβέντους) με 140, στην δεύτερη θέση βρίσκεται ο Λιονέλ Μέσι(Αργεντινή/Μπαρτσελόνα) με 129 και ακολουθούν οι Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι(Πολωνία/Μπορούσια Ντόρτμουντ/Μπάγερν Μονάχου) με 91, Καρίμ Μπενζεμά(Γαλλία/Λυών/Ρεάλ Μαδρίτης) με 90, Ραούλ(Ισπανία/Ρεάλ Μαδρίτης/Σάλκε) με 71, Ρούουντ Φαν Νιστελρόι(Ολλανδία/Αιντχόφεν/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ/Ρεάλ Μαδρίτης)  με 56,  Τόμας Μίλερ(Γερμανία/Μπάγερν Μονάχου) με 53, Τιερί Ανρί(Γαλλία/Μονακό/Άρσεναλ/Μπαρτσελόνα) με 50, Αλφρέντο Ντι Στέφανο(Αργεντινή/Ισπανία/Ρεάλ Μαδρίτης) με 49, Αντρέι Σεφτσένκο(Ουκρανία/Ντινάμο Κιέβου/Μίλαν/Τσέλσι), Ζλάταν Ιμπραίμοβιτς(Σουηδία/Άγιαξ/Γιουβέντους/Ίντερ/Μίλαν/Παρί Σεν Ζερμέν) με 48, Εουσέμπιο(Πορτογαλία/Μπενφίκα), Φίλιππο Ιντζάγκι(Ιταλία/Γιουβέντους/Μίλαν)  με 46.  

Πρώτος σε συμμετοχές είναι ο Kριστιάνο Ρονάλντο(Πορτογαλία/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ/Ρεάλ Μαδρίτης/Γιουβέντους) με 183, στην δεύτερη θέση βρίσκεται ο Ίκερ Κασίγιας(Ισπανία/Ρεάλ Μαδρίτης/Πόρτο) με 177, και ακολουθούν οι Λιονέλ Μέσι(Αργεντινή/Μπαρτσελόνα/Παρί Σεν Ζερμέν) με 163, Καρίμ Μπενζεμά(Γαλλία/Λυών/Ρεάλ Μαδρίτης) με 152, Τσάβι(Ισπανία/Μπαρτσελόνα) με 151, Ραούλ(Ισπανία/Ρεάλ Μαδρίτης/Σάλκε) και Τόμας Μίλερ(Γερμανία/Μπάγερν Μονάχου)  με 142, Ράιαν Γκίγκς(Ουαλία/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) με 141, Τόνι Κρόος(Γερμανία/Μπάγερν Μονάχου/Ρεάλ Μαδρίτης) με 139, Σέρχιο Ράμος(Ισπανία/Ρεάλ Μαδρίτης) με 137, Μάνουελ Νόιερ(Γερμανία/Σάλκε/Μπάγερν Μονάχου) με 131, Άντρες Ινιέστα(Ισπανία/Μπαρτσελόνα) με 130, Σέρχιο Μπούσκετς(Ισπανία/Μπαρτσελόνα) με 129, Ζεράρ Πικέ(Ισπανία/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ/Μπαρτσελόνα) με 128, Κλάρενς Ζέεντορφ(Ολλανδία/Άγιαξ/Ρεάλ Μαδρίτης/Ίντερ/Μίλαν) με 125, Πόλ Σκόουλς(Αγγλία/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ), Τζιανλουίτζι Μπουφόν(Ιταλία/Πάρμα/Γιουβέντους/Παρί Σεν Ζερμέν) και Ζλάταν Ιμπραίμοβιτς(Σουηδία/Άγιαξ/Γιουβέντους/Ίντερ/Μίλαν/Παρί Σεν Ζερμέν/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ) με 124,  Ρομπέρτο Κάρλος(Βραζιλία/Ρεάλ Μαδρίτης/Φενερμπαχτσέ)  με 120, Τσάμπι Αλόνσο(Ισπανία/Ρεάλ Σοσιεδάδ/Λίβερπουλ/Ρεάλ Μαδρίτης/Μπάγερν Μονάχου)  με 119.

Ο ρέκορντμαν κατακτήσεων είναι ο Φρανσίσκο Χέντο της Ρεάλ Μαδρίτης με 6, με τον Ισπανό να κατέχει μαζί με τον Πάολο Μαλντίνι(Ιταλία/Μίλαν) το ρεκόρ περισσότερων συμμετοχών σε τελικό με 8. 

Ο Κλάρενς Ζέεντορφ είναι ο μοναδικός που έχει κατακτήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών με τρεις διαφορετικές ομάδες(Άγιαξ 1995, Ρεάλ Μαδρίτης 1998, Μίλαν το 2003 και το 2007 αντίστοιχα).

Τέσσερις ποδοσφαιριστές οι Μαρσέλ Ντεσαγί(Γαλλία/Μαρσέιγ 1993, Μίλαν 1994), Πάολο Σόουζα(Πορτογαλία/Γιουβέντους 1996, Μπορούσια Ντόρτμουντ 1997), Ζεράρ Πικέ(Ισπανία/Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 2008, Μπαρτσελόνα 2009) και Σαμουέλ Ετό(Καμερούν/Μπαρτσελόνα 2009, Ίντερ 2010) έχουν κατακτήσει τον τίτλο δύο συνεχόμενες σεζόν με διαφορετικές ομάδες.

Ο Κάρλο Αντσελότι(Ιταλία/Μίλαν 2003 και 2007, Ρεάλ Μαδρίτης 2014 και 2022) είναι ο προπονητής με τις περισσότερες κατακτήσεις τέσσερις τον αριθμό και ακολουθουν ο Μπόμπ Πέισλι(Αγγλία/Λίβερπουλ 1977,1978,1981) και ο Ζινεντίν Ζιντάν(Γαλλία/Ρεάλ Μαδρίτης 2016, 2017 και 2018) με τρεις κατακτήσεις.

Επτά ποδοσφαιριστές και μετέπειτα προπονητές έχουν κατακτήσει το τρόπαιο οι Μιγκέλ Μουνιός(Ισπανία/το 1956 και το 1957 ως παίκτης και το 1960 και το 1966 ως προπονητής της Ρεάλ Μαδρίτης), Κάρλο Αντσελότι(Ιταλία/ ως παίκτης της Μίλαν το 1989 και το 1990, ως προπονητής το 2003 και το 2007 με τους "ροσονέρι" και το 2014 και το 2022 της Ρεάλ Μαδρίτης) 

Πέπ Γκουαρντιόλα(Ισπανία/ως παίκτης το 1992 και ως προπονητής το 2009 και το 2011 με την Μπαρτσελόνα και το 2023 με την Μάντσεστερ Σίτι), Τζιοβάνι Τραπατόνι(Ιταλία/ως παίκτης της Μίλαν το 1963 και το 1969 και ως προπονητής με την Γιουβέντους το 1985), Γιόχαν Κρόιφ(Ολλανδία/ως παίκτης του Άγιαξ το 1971, το 1972 και το 1973 και ως προπονητής της Μπαρτσελόνα το 1992), Φράνκ Ράικαρντ(Ολλανδία/ως παίκτης της Μιλαν το 1989 και το 1990, του Άγιαξ το 1995 και ως προπονητής της Μπαρτσελόνα το 2006) και Ζινεντίν Ζιντάν(Γαλλία/το 2002 ως παίκτης, 2016, 2017 και το 2018 ως προπονητής με την Ρεάλ Μαδρίτης)

Έξι προπονητές οι Έρνστ Χάπελ(Αυστρία/Φέγενορτ το 1970 και Αμβούργο το 1983), Ότμαρ Χίτσφελντ(Γερμανία/Μπορούσια Ντόρτμουντ το 1997 και Μπάγερν Μονάχου το 2001), Ζοσέ Μουρίνιο(Πορτογαλία/Πόρτο το 2004 και Ίντερ το 2010), Γιούπ Χάινκες(Γερμανία/Ρεάλ Μαδρίτης το 1998 και Μπάγερν Μονάχου το 2013), Κάρλο Αντσελότι(Ιταλία/Μίλαν το 2003 και το 2007 και Ρεάλ Μαδρίτης το 2014 και το 2022) και Πέπ Γκουαρντιόλα(Ισπανία/Μπαρτσελόνα το 2009 και το 2011 και Μάντσεστερ Σίτι το 2023) έχουν κατακτήσει το τρόπαιο με δύο διαφορετικές ομάδες