Το συνέδριο της FIFA το 1946 στο Λουξεμβούργο πέρα απο την ανάθεση της Βραζιλίας ως διοργανώτριας χώρας του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1950, όρισε την Ελβετία ως την χώρα διεξαγωγής του επόμενου. Ελβετία και Ουρουγουάη πήραν απευθείας την πρόκριση με την "σελέστε" να αγωνίζεται για πρώτη φορά σε Παγκόσμιο Κύπελλο μακριά απο την Λατινική Αμερική.
Και σε αυτή την προκριματική φάση είχαμε χώρες που δεν συμμετείχαν όπως η Δανία, η Ολλανδία, η Πολωνία, το Περού, η Κινεζική Ταϊπέι, η Σοβιετική Ένωση και η Αργεντινή. Η Τουρκία πήρε την πρόκριση απέναντι στην Ισπανία στο στρίψιμο του νομίσματος αφού οι δύο ομάδες μοιράστηκαν τις νίκες.
Οι Τούρκοι, μαζί με τους Σκωτσέζους, τους Νοτιοκορεάτες αλλά και τους Δυτικογερμανούς που επανήρθαν στους κόλπους της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950, αγωνίστηκαν για πρώτη φορά σε τελική φάση.
Απο εκεί και πέρα εγκαταλείφτηκε το μοντέλο του 1950, με τις 16 ομάδες να χωρίζονται σε 4 ομίλους των 4 ομάδων με τους δύο "ισχυρούς" να αγωνίζονται κόντρα στους δύο "ανίσχυρους" αλλά όχι μεταξύ τους παρά μόνο εάν ισοβαθμούσαν στην δεύτερη θέση όπου θα έδιναν έναν αγώνα για την πρόκριση.
Βασιλεία, Βέρνη, Γενεύη, Λωζάνη, Λουγκάνο και Ζυρίχη οι έξι πόλεις που φιλοξένησαν τις 16 ομάδες απο τις 16 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου για το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που μεταδόθηκε απο την τηλεόραση.
Στον 1ο όμιλο την πρόκριση πήραν οι Βραζιλία και Γιουγκοσλαβία, απο τον 2ο οι Ουγγαρία και Δυτική Γερμανία με τους Ούγγρους να επικρατούν με 8-3 των Δυτικογερμανών, και την ομάδα του Ζέπ Χέρμπεργκερ να νικάει την Τουρκια με 7-2 στα πλέι-οφ και να παίρνει την πρόκριση.
Στον 3ο όμιλο Ουρουγουάη και Αυστρία και στον 4ο η Αγγλία με τις Ελβετία και Ιταλία να δίνουν αγώνα πρόκρισης και τους οικοδεσπότες να επικρατούν με 4-1. Στα προημιτελικά σε ένα χορταστικό παιχνίδι η Αυστρία επικράτησε της Ελβετίας με 7-5, η Ουρουγουάη της Αγγλίας με 4-2, η Δυτική Γερμανία την Γιουγκοσλαβία με 2-0 και η Ουγγαρία την Βραζιλία με 4-2 στην επονομαζόμενη και "Μάχη της Βέρνης".
Όλα ξεκίνησαν στο δεύτερο ημίχρονο όταν ο Λάντος με πέναλντι έκανε το 3-1. Η απόφαση του Άγγλου διαιτητή Άρθουρ Έλις προκάλεσε την εισβολή τόσο των δημοσιογράφων όσο και των επισήμων και χρειάστηκε η συνδρομή της αστυνομίας για να ηρεμήσουν τα πνεύματα.
Η κατάσταση όμως είχε ξεφύγει εντελώς, ο Νίλτον Σάντος έκανε ένα φάουλ στον Γιόζεφ Μπόζικ με τους δύο ποδοσφαιριστές να πιάνονται στα χέρια και να αποβάλλονται, ο Τζάλμα Σάντος πήρε στο κυνήγι τον Τσίμπορ, ο Ουμπέρτο Τότσι αποβλήθηκε και αυτός λίγο πριν την λήξη αφού κλώτσησε τον Γκιούλα Λόραντ, ενώ ο Πινιέιρο τραυματίστηκε απο ένα σπασμένο μπουκάλι, με τους Βραζιλιάνους να κατηγορούν τον Πούσκας για την ενέργεια αυτή ο οποίος καθόταν στον πάγκο λόγω τραυματισμού .
Ούτε όμως και μετά την λήξη τα πράγματα ηρέμησαν, αφού οι Βραζιλιάνοι εισέβαλαν στα αποδυτήρια των Μαγυάρων και η "κλωτσοπατινάδα" συνεχίστηκε. Όλως παραδόξως όμως η αρμόδια αρχή δεν επέβαλλε κάποια ποινή αφήνοντας αυτό να το κάνουν οι οικείες Ομοσπονδίες.
Στα ημιτελικά η "νάτσιοναλ μάντσαφτ" δεν είχε πρόβλημα απέναντι στην Αυστρία με 6-1, ενώ στον έτερο ημιτελικό η "αρανικσάπατ" "έριξε" απο τον "θρόνο" της την Ουρουγουάη με 4-2. Στον μικρό τελικό η "σελέστε" ηττήθηκε και απο την Αυστρία με 3-1.
Στο "Βάνκντορφ" της Βέρνης παρουσία 62.500 θεατών τέθηκαν ξανά αντιμέτωποι Ούγγροι και Γερμανοί με το 8-3 της φάσης των ομιλων να είναι νωπό. Πούσκας στο 6' και Τσίμπορ στο 8' έβαλαν μπροστά τους Μαγυάρους γρήγορα-γρήγορα με 2-0, αλλά στο 10' ο Μόρλοκ και στο 18' ο Ράν ισοφάρισαν σε 2-2.
Ένα γκολ που οι Ούγγροι διαμαρτυρήθηκαν για φάουλ του Σάφερ πάνω στον Γκρόσιτς. Στο 84' ο Ραν με το δεύτερο του τέρμα έβαλε μπροστά την Γερμανία με 3-2, στο 87' ο Πούσκας πέτυχε γκολ, όμως ο Ουαλός επόπτης Μπέντζαμιν Γκρίφιθς παραμένει στην θέση του καταλογίζοντας οφσάιντ. Ύστερα απο διαβούλευση ενός λεπτού, ο Άγγλος διαιτητής Γουίλιαμ Λίνγκ δέχεται την απόφαση του Γκρίφιθς και το ακυρώνει.
Στο τελευταίο λεπτό των καθυστερήσεων ο Κόκσιτς ανατρέπεται εντός περιοχής αλλά δεν δίνεται η παράβαση. Το 3-2 παραμένει μέχρι και το τελευταίο σφύριγμα και συντελείται το "θαύμα της Βέρνης" το οποίο έγινε και ταινία το 2003, η Δυτική Γερμανία φτάνει στην πρώτη της κατάκτηση Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Ένας αγώνας που είχε και παρασκήνιο μιας και οι Ούγγροι κατηγόρησαν τους αντιπάλους τους για ντόπινγκ στο ημίχρονο. Σε αυτό συνετέλεσε και η επιδημία ίκτερου που έπληξε τους διεθνείς μετά το τουρνουά, με τους Γερμανούς πάντως να διαψεύδουν αυτές τις φήμες και τον γιατρό της ομάδας Φράντς Λούγκεν να δηλώνει το 2004 ότι είχαν λάβει μόνο βιταμίνη C.
Πρώτος σκόρερ ήταν ο Ούγγρος Σάντορ Κόκσιτς με 11 τέρματα και καλύτερος παίκτης ο επίσης Ούγγρος Φέρεντς Πούσκας. Την καλύτερη ενδεκάδα αποτελούσαν οι Γκιούλα Γκρόσιτς(Ουγγαρία), Έρνστ Ότσβιρκ(Αυστρία), Τζάλμα Σάντος(Βραζιλία), Χοσέ Σανταμαρία(Ουρουγουάη), Φρίτς Βάλτερ(Δυτική Γερμανία), Γιόζεφ Μπόζικ(Ουγγαρία), Νάντορ Χιντεγκούτι(Ουγγαρία), Ζόλταν Τσίμπορ(Ουγγαρία), Χέλμουτ Ράν(Γερμανία), Φέρεντς Πούσκας(Ουγγαρία) και Σάντορ Κόκσιτς(Ουγγαρία).
